YIKILMAYAN ADAM – Cüneyt ARKIN

 

Sevgili dostlarim ;

 

Geçtigimiz hafta icerisinde Cüneyt ARKIN in kisisel web sitesi icin hazirlamis oldugum YIKILMAYAN ADAM filminin desifre ve yorumlari hakkindaki yazimin ek$i sözlük icerisinde yayinlandigini gördüm . Madem web icerisinde yayilmaya baslamis o zaman kendi sitem icerisinde sitemin cizgisine uygun olarak bu yaziyi sizlerle de paylasmak istedim ;

 

YIKILMAYAN ADAM – Cüneyt ARKIN ( 1977 )

 

Yikilmayan Adam bir yikimla baslar ve yikimla biter.Büyük olasilikla ekmek karnesi günlerinin yasandigi 1940 li yillarin ilk yarisinda dünyaya gelir "öksüz" Çakir.Daha dogumunda annesini kaybeder.Aslinda bu olay bir cinayettir ve film boyunca canli tutulacak intikam ve gizem ögesininde baslangicidir.

 

Aziz bir insan olan demiryolu isçisi Gani ustanin oglu Çakir eli kalem tutmaya basladigi yillarda ise ikinci yikimla karsilasir.Demiryolu firmasinin sahibi "buyuk patron" Memduh gecekondularinin bulundugu bolgeye blok apartmanlar yapmak için orda oturan halkin tamamini evlerinden zorbalikla çikartir.Kuçuk Çakirin umudu okuma isteginin sembolü elindeki kitabi ayaklarinin altinda ezer.Evlerini kaybeden Gani usta ve oglu bir kumarhaneye yerlesirler. Babasi hem orada çalosmakta hemde oglunu okutmak için ezilmeyi sineye çekmektedir .Birgun kader aglarini örer ve Çakir babasinin ezilmesine dayanamayarak kumarbazlardan birini öldürür.Çakirin hayatini o andan sonra degistirecek kisi çikar sahneye.Nadir Baba!"Birakta Çakir senin gibi ezilmesin kafasi kadar yumrugunuda çalistirsin,hayat universitesinin arka kapisindan mezun olsun.Tekmeyle!" der ve Yikilmayan Adam hayata,ezenlere , sömürenlere karsi dogar.

 

Kore Savasindan itibaren Turkiyenin çeyrek asirlik dönemi kesitler seklinde sunulur ve tarih ( muhtemelen 1974 affi dönemi ) kapiyi çaldiginda Yikilmayan Adam hapisten çikar.Kisa surede ünü tüm Istanbula yayilan ezilenlerin umudu bir sembol bir halk savasçisi haline gelir . Bu mücadele esnasinda filmin basindan beri suregelen annesinin cinayetinin esrarinida çözmek ve intikamini almak için bekler.Sonunda vakit gelir.Asik oldugu kizin babasi hayatini mahveden insandir,intikam vakti gelmistir;

 

"Yikilmayan Adam derler namima,Gerekecek sonunda birimiz olecek"

 

KAMERA ARKASINDAN NOTLAR :

 

Remzi Jonturkun Arkin filmografisi icerisinde Yarinsiz Adamla beraber zirveye yerlesecek bu film sinema teknigi olarakta çok hos deneyler içermektedir;

 

Arkinin Sonmez Yikilmaz ile dovusurken kameranin 360 derece donmesiyle yaratilan etki izlenmeye degerdir.Intikam almak icin Memduhun isyerini basan Çakir ile es zamanli olarak sevgilisinin gosterilmesi ikisininde ayni anda duygusal çokuntuyu yasamasi ve bunun kameranin ilginç açislar ve planlar kullanilarak seyirciye yansitilisi birer post modern sinema örnegidir.

 

Çakirin okudugu kitaplarin sokakalarda satilmasi mutlu azinligin luks kitabevlerinden pembe bir dünyayi okumalari . Gerçek dünyayi 4 kelimeyle özetleyen Çakirin magrur durusu izlenmeye degerdir.

 

Sermaye ve Halkin zirvesindekilerin , iyi ve kotunun en güçlü adamlari olan Çakir ve Memduhun ilk kez karsilastiklari sahnede kullanilan diyaloglar 70li yillarin Turkiyesi kadar gunumuzdede halen geçerliligini koruyacak kadar güçlüdür . Ilk bulusmanin ardindan Arkin in sesinin eko verilerek Memduh un kulaklarinda yankilanmasi ve seçslen goruntuler yine post modern birer deneydir.

 

MUZIK DESIFRELERI :

 

Filmin müzikleri Mikis Theodorakis , Ennio Morricone , Nino Rota ve Lalo Schifrin in film muzikleri ile Kerem Güney,Cem Karaca,Edip Akbayram,Nükhet Duru ve Selda Bagcanin dönemin popüler sarkilarinin kullanilmasiyla olusturulmustur ;

 

Mikis THEODORAKIS – STATE OF SIEGE LP – 1973

Ennio MORRICONE – UN GENIO DUE COMPARI UN POLLO LP – 1975

Ennio MORRICONE – MOSES THE LAWGIVER LP – 1975

Riz ORTOLANI – VALACHI PAPERS EP – 1972

Nino ROTA – The GODFATHER – 1973

Lalo SCHIFRIN – TOWERING TOCCATA LP – 1976

Bernard HERMANN – MYSTERIOUS OF FILM WORLD LP ( Mysterious Island , Jason and Argonauts ve Three Worlds of Gulliver albümlerinin bir toplamasi )- 1976

 

Kerem GUNEY – Bu Memleket Bizim / Analara Kiymayin Efendiler 45 rpm

Selda – Aldirma Gönül / Suc Bizim 45 rpm

Edip AKBAYRAM – Aldirma Gönül 45 rpm

Nükhet DURU – Canbaz 45 rpm

Cem KARACA – Beni Siz Delirttiniz 45 rpm ( Bu parcanin enstrumental giris kismi kullanilmistir )

 

EAGLES -Hotel California ve ayrica bir parcasi daha yalniz ismini su anda hatirlayamiyorum . Istiklal Savasi Gazisinin geldigi sahnede caliyor .

 

BONEY M – Daddy COOL

 

( Not : Desifre islemini yapamadigim bazi parcalar mevcut – Cakir ile Fatos un es zamanli gösterilirken arka fonda calan saykodelik elektro gitar ve Sönmez Yikilmaz ile kavga sahnesindeki parcalar muhtemelen ayni albümden ancak bu müzik hakkinda herhangi bir bilgiye ulasamadim )

 

SON SOZ :

 

Yikilmayan Adami yabanci kökenli "duygusuz" kiyiciligi veren gunumuz filmlerine tamamen bir alternatif ve kesinlikle MERT bir film olarak tüm sinemaseverlere tavsiye ediyorum.Çakir ve Memduhun savasindan,Remzi Jöntürkün sinemasindan ögrenilecek çok güzellik var.

 

Bu filmin youtube üzerinde belli bölümlerinin kesilmesi suretiyle film hakkinda herhangi bilgisi olmayan insanlarda tabiatiyla "komiklik" duygusuna yol acmasini esefle karsilamaktayim . Bütünüyle bir 1970 ler filmi olmakla beraber filmin tamami izlendigi takdirde bu kadar alaya alinarak ayaklar altinda bir muamele görmeyecegine inanmaktayim .

 

Gökay GELGEC – YOJIMBOOO